Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
6 Sonaten für Altblockflöte (Fl. , Vl.) u. B. c.
voor: Altblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 282788
voor: Altblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 282751
Nr. 4-6
voor: 2 Violoncelli (Viole da gamba) und Basso continuo
Artikelnr.: 279424
voor: Piano
Artikelnr.: 284485
Nr. 1 D-Durop. 61
voor: Piano
Artikelnr.: 287708
nos. 2,4,7,11
voor: Altblokfluit, basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 354104
Nach dem Notentext der Hindemith-Gesamtausgabeop. 17
voor: Piano
Artikelnr.: 353964
voor: 2 piano's
2 speelpartituren
Artikelnr.: 359769
Musica Rara
voor: Fagot, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 337943
24 Sonaten in all keys op. 30
Musica Rara
voor: Altblokfluit, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 397408
Musica Rara
voor: Blockflöte (A) (Flöte), Oboe (Blockflöte (T)), Basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 397406
for Violoncello (Bassoon) and Piano or for two Bass Instruments
voor: Cello [fagot], piano
Partituur, losse partijen (Urtext)
Artikelnr.: 117539
Git.-Cont.: Robert Brojer
voor: Viool, gitaar
Artikelnr.: 142192
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 141937
Drei Sonaten Heft 4: Nr. 9
voor: Viool, fagot, basso continuo
Artikelnr.: 225325
voor: Dwarsfluit, piano
Artikelnr.: 129475
für zwei Violinen, zwei Violen, Violoncello und Basso continuo
Hortus Musicus
voor: 2 violen, 2 altviolen, cello (contrabas) [strijkorkest], basso continuo
Partituur
Artikelnr.: 122163
Bearbeitung der Duos für Violine und Violoncello. Klavierstimme vom Herausgeber
Spielräume
voor: Viool, cello, piano (piano trio)
Spielpartitur, Stimmensatz, Sammelband
Artikelnr.: 117731
Komponistenportraits Band 1
6 Sonaten aus den Sammlungen für Kenner und Liebhaber
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 124353
voor: für Violoncello
Artikelnr.: 124060
Heft 2
BÄRENREITER URTEXT
voor: Oboe, Violine, Oboe, Basso continuo
Partitur, Stimmensatz, Urtextausgabe, Sammelband
Artikelnr.: 122192
Nach der Originalausgabe
Wiener Urtext Edition
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 125097
Nach Autographen und Erstausgaben
Band 2 (Urtextausgabe) (Urtext)
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 125029
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 696693
adapted from the Flutequartets KV 285 , 285b and 298 ( Moyse )
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 318029
voor: Klavecimbel [piano]
Bladmuziek
Artikelnr.: 138800
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 245811
16 szonáta
Hits & Rarities
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 563497
BÄRENREITER URTEXT
voor: Viool, piano
Spielpartitur, Stimme, Urtextausgabe
Artikelnr.: 645980
voor: Hobo, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 773058
voor: Piano
Artikelnr.: 288098
HWV 371, 372, 373
voor: Viool, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 1696767
voor: Trompet, strijkers, basso continuo
Cello, contrabas (orkestpartij)
Artikelnr.: 1355349
voor: Strijkorkest
Viool 2 (orkestpartij)
Artikelnr.: 459979
voor: 2 violen, 2 altviolen, violone, basso continuo
Altviool 2 (orkestpartij)
Artikelnr.: 424024
voor: Strijkorkest
Altviool 2 (orkestpartij)
Artikelnr.: 461733
voor: Trompet, strijkers, basso continuo
Cello, contrabas (orkestpartij)
Artikelnr.: 1354958
voor: für Trompete und Orchester Violine 2
Losse partij
Artikelnr.: 645182
voor: Hobo, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1194185
voor: Symfonieorkest
Partituur
Artikelnr.: 263178
Barocksonaten in Bearbeitung
für Altsaxophon und Basso continuo
voor: Altsaxofoon (es), basso continuo
Losse partij (Altsaxofoon solo)
Artikelnr.: 678151
voor: Viool, basso continuo
Partituur
Artikelnr.: 263251
Op. 2 N. 11 - F.XIII-39 - Tomo 404
voor: Viool, basso continuo
Partituur
Artikelnr.: 263121
voor: Viool, piano
Artikelnr.: 264149
voor: Altblokfluit, hobo, basso continuo
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 1015340
voor: 2 dwarsfluiten (duo)
Speelpartituur
Artikelnr.: 369888
Proprius
Bladmuziek (pianobegeleiding)
Artikelnr.: 492477
voor: Altblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 200538